قدیمیترین پنجره شیشهای رنگی جهان (که هنوز پابرجاست) در کلیسای جامع آگسبورگ در ایالت بایرن آلمان نصب است. برخی بر این عقیدهاند که این پنجرههای شیشه ای در سال 1065 در مراسم تقدیس کلیسای جامع نصب شده و برخی دیگر از مورخان نیز معتقدند که این پنجرهها در نیمه اول قرن دوازدهم ساخته شدهاند. در هر صورت 1000 سال قدمت دارند. این پنجرهها پرترههایی از حضرت که داوود، یونس، دانیال، موسی و هوشع پیامبران را به تصویر میکشد که انگار به پایین خیره شدهاند. علیرغم اینکه در طول جنگ جهانی دوم آسیبهای جدی به کلیسا وارد شد، ولی این پنجرهها سالم ماندند.
وجود پنجرهها با قابهای نازک با ورقههای کریستالی و ویژگیهای مختلف نشان دهنده آن است که از مدتها قبل بشر با شیشه سر و کار داشته و راه طولانی در این مسیر طی شده است.
در این مقاله مختصر اطلاعاتی راجع به سیر تکاملی پنجرههای شیشه ای و فناوریها و تکنیکهای به روز شده آنها را در اختیار شما قرار میدهیم.
از شیشه طبیعی گرفته تا کلیساها
در دوران ماقبل تاریخ، شیشهای که بهطور طبیعی تولید میشد، مانند ابسیدین، برای نوک ابزار، سلاح و حتی به عنوان ابزار برای داد و ستد استفاده میشد. تخمین زده میشود که اولین شیشه در دنیا 3500 سال قبل از میلاد در منطقه بینالنهرین طی یک فرآیند نسبتاً کند و پیچیده ساخته شده است. سپس صنعتگران سوری بودند که تکنیک شیشه دمیده را ابداع کردند و این مدرن شدن ساخت آن را سریعتر، آسانتر و ارزانتر کرد. رومیان با یادگیری این روش، آنرا تکمیلتر کردند و در قرن اول پس از میلاد، کیفیت شیشه به عنوان یک ماده بهبود یافته و در مقیاس بزرگتری ساخته شد. در این زمان بود که اولین پنجرههای شیشهای مورد استفاده قرار گرفتند و باعث میشدند مقداری نور طبیعی به فضای داخلی ساختمان هدایت شود. در قرن چهارم، پنجرههای شیشهای رنگی – متشکل از چندین تکه شیشهای رنگی – در کلیساها گنجانده شدند و صحنههای کتاب مقدس را به تصویر میکشیدند که بعنوان مولفهای به زیبایی ساختمانها اضافه میکرد.
اختراعات و پیشرفت های مستمر
در سال 1674 با اختراع تاج شیشه ای پتانسیل تولید پنجرهها افزایش یافت و امکان ساخت شیشههای بزرگتر فراهم گردید. تاج شیشه ای با دمیدن در یک کره شیشه ای بزرگ و سپس بریدن و صاف کردن آن ساخته میشد. اما محصول تولید شده همچنان یک شیشه مات بود که از چندین بخش دایرهای تشکیل میشد. در اوایل سال 1834 آلمانها موفق به ساخت شیشه توسط استوانه شدند، اما با توسعه روش شیشه فلوت که استاندارد صنعتی امروزی است، امکان ساخت شیشههای بزرگتر فراهم گردید.
فرآیند ساخت شیشه فلوت شامل ریختن شیشه مذاب در بستری از فلز مذاب(معمولاً قلع) است که وقتی به آرامی سرد شد. سطحی صاف و صیقلی در هر دو طرف را تشکیل میدهد و در نهایت به اندازه و شکل دلخواه برش داده میشود. یکی از مزیتهای اصلی شیشه فلوت این است که میتوان آن را در ورقههای بزرگ تا اندازه چند متر تولید کرد که علیرغم کارایی بیشتر در تولید نیاز به برش و آسیاب کردن شیشه را کاهش میدهد.
تکامل و امکانات قاب پنجره
در کنار این پیشرفتها، چیزی که در نهایت به همان اندازه مهم شد، تکامل فریمها بود. در ابتدا، آنها از مربعهای کوچک چوبی یا آهنی ساخته میشدند، امروزه امکانات بیشتری هم از نظر زیبایی و هم از نظر عملکرد وجود دارد که اساسیترین نیازها برای بهرهوری انرژی و عایق بندی را مرتفع مینماید. در تولید قابها و فریمهای ساخته شده از آلومینیوم، پی وی سی، فایبرگلاس و سایر مواد مدرن استفاده میشود. ابعاد دهانهها همیشه به تکنولوژی رایج و بودجه موجود بستگی دارد. با این حال، امروزه، قابهای شیشهای تقویتشده از کف تا سقف مقرون به صرفهتر شدهاند و هماهنگی بیشتری را بین فضای داخلی و خارجی ایجاد میکنند.
شرکت نما تجارت آوش در تولید قابهای شیشهای با بالاترین استانداردها برای سازندگان، معماران و مشتریان تخصص داشته و برای اجرای استانداردهای فنی در تولید محصولات موجود در خط عملکرد شرکت از الزامات آزمایش شورای رتبهبندی (NFRC) پیروی میکند. به این معنی که ضرایب افزایش گرمای خورشیدی و factor_ U یعنی استانداردهای مقاومت در برابر تشعشعات خورشیدی و جلوگیری از خروج گرما را در نظر میگیرند. این شرکت همچنین راهحلهایی را برای افزایش عایق صوتی ارائه میدهد، که به لطف شهرنشینی روزافزون و افزایش آلودگی صوتی، آگاهی بیشتر از قرار گرفتن در معرض صدا و مشکلات سلامتی مختلف، یک نکته مهم در طراحیهای معماری مدرن است.
صنعت شیشه به طور شبانهروزی برای توسعه محصولات جدید و بهبود کیفیت فضاها با ترکیب فناوریهای تولید شیشه با قابهای قوی و کاربردی فعالیت می کند. همانطور که لوکوربوز یه زمانی گفت: “تاریخ معماری تاریخچه پنجرهها نیز هست”، زیرا آنها ارتباط ما را با محیط بیرون فراهم میکنند، در حالی که ما امن و سرپناه هستیم و همچنین اجازه میدهد نور خورشید و تهویه به فضاهای داخلی ما وارد شود.