قدیمیترین پنجره شیشهای رنگی جهان (که هنوز پابرجاست) در کلیسای جامع آگسبورگ در ایالت بایرن آلمان نصب است. برخی بر این عقیده اند که این پنجره های شیشه ای در سال 1065درمراسم تقدیس کلیسای جامع نصب شده و برخی دیگر از مورخان نیز معتقدندکه این پنجره ها در نیمه اول قرن دوازدهم ساخته شده اند. در هر صورت 1000 سال قدمت دارند. این پنجره ها پرتره هایی از حضرت که داوود، یونس، دانیال، موسی و هوشع پیامبران را به تصویر می کشد که انگار به پایین خیره شده اند. علیرغم اینکه در طول جنگ جهانی دوم آسیبهای جدی به کلیسا وارد شد ولی این پنجره ها سالم ماندند.
وجود پنجره ها با قابهای نازک با ورقههای کریستالی و ویژگیهای مختلف نشان دهنده آن است که از مدتها قبل بشر با شیشه سر وکار داشته و راه طولانی در این مسیر طی شده است .
در این مقاله مختصر اطلاعاتی را جع به سیر تکاملی پنجره های شیشه ای و فناوری ها و تکنیک های به روز شده آنها را در اختیار شما قرار می دهیم.
از شیشه طبیعی گرفته تا کلیساها
در دوران ماقبل تاریخ، شیشهای که بهطور طبیعی تولید میشد، مانند ابسیدین، برای نوک ابزار، سلاح و حتی به عنوان ابزار برای داد و ستد استفاده میشد. تخمین زده می شود که اولین شیشه در دنیا 3500 سال قبل از میلاد در منطقه بین النهرین طی یک فرآیند نسبتاً کند و پیچیده ساخته شده است. سپس صنعتگران سوری بودند که تکنیک شیشه دمیده را ابداع کردند و این مدرن شدن ساخت آن را سریعتر، آسانتر و ارزانتر کرد. رومیان با یادگیری این روش ، آنرا تکمیل تر کردند و در قرن اول پس از میلاد، کیفیت شیشه به عنوان یک ماده بهبود یافته و در مقیاس بزرگتری ساخته شد. در این زمان بود که اولین پنجرههای شیشهای مورد استفاده قرار گرفتند و باعث میشدند مقداری نور طبیعی به فضای داخلی ساختمان هدایت شود. در قرن چهارم، پنجرههای شیشهای رنگی – متشکل از چندین تکه شیشهای رنگی – در کلیساها گنجانده شدند و صحنههای کتاب مقدس را به تصویر میکشیدند که بعنوان مولفه ای به زیبایی ساختمانها اضافه میکرد.
اختراعات و پیشرفت های مستمر
در سال 1674 با اختراع تاج شیشه ای پتانسیل تولید پنجره ها افزایش یافت و امکان ساخت شیشه های بزرگتر فراهم گردید. تاج شیشه ای با دمیدن در یک کره شیشه ای بزرگ و سپس بریدن و صاف کردن آن ساخته می شد. اما محصول تولید شده همچنان یک شیشه مات بودکه از چندین بخش دایره ای تشکیل می شد. در اوایل سال 1834 آلمانها موفق به ساخت شیشه توسط استوانه شدند اما با توسعه روش شیشه فلوت که استاندارد صنعتی امروزی است، امکان ساخت شیشه های بزرگتر فراهم گردید.
فرآیند ساخت شیشه فلوت شامل ریختن شیشه مذاب در بستری از فلز مذاب (معمولاً قلع) است که وقتی به آرامی سرد شد سطحی صاف و صیقلی در هر دو طرف را تشکیل می دهد و در نهایت به اندازه و شکل دلخواه برش داده می شود. یکی از مزیت های اصلی شیشه فلوت این است که می توان آن را در ورقه های بزرگ تا اندازه چند متر تولید کرد که علیرغم کارایی بیشتر در تولید نیاز به برش و آسیاب کردن شیشه را کاهش می دهد.
تکامل و امکانات قاب پنجره
در کنار این پیشرفت ها، چیزی که در نهایت به همان اندازه مهم شد، تکامل فریم ها بود. در ابتدا، آنها از مربع های کوچک چوبی یا آهنی ساخته می شدند، و امروزه امکانات بیشتری هم از نظر زیبایی و هم از نظر عملکرد وجود دارد که اساسی ترین نیازها برای بهره وری انرژی و عایق بندی را مرتفع می نماید. در تولید قاب ها و فریم های ساخته شده از آلومینیوم، پی وی سی، فایبرگلاس و سایر مواد مدرن استفاده می شود . ابعاد دهانه ها همیشه به تکنولوژی رایج و بودجه موجود بستگی دارد. با این حال، امروزه، قابهای شیشهای تقویتشده ازکف تا سقف مقرون به صرفهتر شدهاند و هماهنگی بیشتری را بین فضای داخلی و خارجی ایجاد میکنند. شرکت نما تجارت آوش در تولید قابهای شیشهای با بالاترین استانداردها برای سازندگان، معماران و مشتریان تخصص داشته و برای اجرای استانداردهای فنی در تولید محصولات موجود در خط عملکرد شرکت از الزامات آزمایش شورای رتبهبندی (NFRC) پیروی میکند. به این معنی که ضرایب افزایش گرمای خورشیدی و factor_ U یعنی استانداردهای مقاومت در برابر تشعشعات خورشیدی و جلوگیری از خروج گرما را در نظر می گیرند. این شرکت همچنین راهحلهایی را برای افزایش عایق صوتی ارائه میدهد، که به لطف شهرنشینی روزافزون و افزایش آلودگی صوتی، آگاهی بیشتر از قرار گرفتن در معرض صدا و مشکلات سلامتی مختلف، یک نکته مهم در طراحیهای معماری مدرن است.
صنعت شیشه به طور شبانه روزی برای توسعه محصولات جدید و بهبود کیفیت فضاها با ترکیب فناوری های تولید شیشه با قاب های قوی و کاربردی فعالیت می کند. همانطور که لوکوربوزیه زمانی گفت: “تاریخ معماری تاریخچه پنجره ها نیز هست”، زیرا آنها ارتباط ما را با محیط بیرون فراهم می کنند، در حالی که ما امن و سرپناه هستیم و همچنین اجازه می دهد نور خورشید و تهویه به فضاهای داخلی ما وارد شود.